Pani X i Pan Y zamierzają zawrzeć związek małżeński. Każde z narzeczonych prowadzi własną działalność gospodarczą, a przy tym działalność prowadzona przez pana Y jest dosyć ryzykowana gdyż opiera się głównie na inwestowaniu w nowatorską technologię.W tej sytuacji przyszli małżonkowie zastanawiają się czy powinni zawrzeć umowę określającą ich ustrój majątkowy i jakie będą tego sutki?
Według obowiązujących w naszym Kraju przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podstawową formą stosunków majątkowych w małżeństwie, która powstaje z mocy ustawy w momencie zawarcia związku małżeńskiego jest wspólność majątkowa. Nie jest to jednak jedyna, przewidziana prawem forma, regulująca ustrój majątkowy w małżeństwie. Istnieje bowiem możliwość swobodnego uregulowania stosunków majątkowych przez ograniczenie, wyłączenie bądź też rozszerzenie małżeńskiej wspólności majątkowej w drodze zawarcia stosownej treści umowy. Bardzo często o zawarciu jednej z wymienionych umów decydują względy czysto praktyczne, nie mające nic wspólnego z osobistymi relacjami pomiędzy małżonkami.W przypadku braku umowy z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa, która oznacza, że wspólne małżonków są m.in: wynagrodzenia za pracę każdego z nich, wynagrodzenia za świadczone przez nich osobiście usługi oraz dochody z majątku wspólnego jak również dochody z majątku odrębnego każdego z małżonków. Zawarcie natomiast umowy rozszerzającej wspólność majątkową oznacza objęcie tą wspólnością także innych przedmiotów i praw majątkowych, które z mocy prawa stanowiłyby majątek odrębny każdego z małżonków (chyba że przepisy wykluczają taką możliwość).
Z kolei zawarcie umowy wyłączającej powstanie wspólności majątkowej oznacza, że w trakcie trwania małżeństwa obowiązuje rozdzielność majątkowa czyli każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa jak również w trakcie jego trwania. Takie uregulowanie stosunków majątkowych, zwłaszcza w sytuacji prowadzenia przez nich ryzykownych działalności gospodarczych, pozwala na ochronę dóbr materialnych, szczególnie w sytuacji gdy np. przeciwko jednemu z małżonków toczy się postępowanie windykacyjne. Warto jednak pamiętać, że na umowę, która wprowadza rozdzielność majątkową, małżonek może skutecznie powołać się wobec osób trzecich (np. Wierzycieli współmałżonka) wyłącznie wówczas gdy fakt jej zawarcia oraz rodzaj były tym osobom znane.
Wracając do opisanego na wstępie przypadku, można stwierdzić, że zawarcie umowy wprowadzającej rozdzielność majątkową jest jak najbardziej uzasadnione i rozsądne. Warto również wspomnieć, że w trakcie trwania małżeństwa małżonkowie mogą zmienić pierwotnie przyjętą formę majątkowego ustroju małżeńskiego na inną.
Hanna Bukowska dla capitalis.pl
