Instytucja zadośćuczynienia pełni bardzo ważną rolę w katalogu świadczeń związanych z realizacją obowiązków odszkodowawczych. W praktyce zadośćuczynienie oznacza obowiązek naprawienia szkody powstałej na osobie w wyniku odpowiedzialności deliktowej. Problematyka zadośćuczynienia uregulowana jest w art. 444 i 445 Kodeksu Cywilnego. W myśl wskazanego artykułu osobie poszkodowanej, która doznała rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała sąd może przyznać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Warto zaznaczyć, że roszczeie o naprawienie szkody na osobie wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem trzech lat, od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Z kolei w przypadku osób małoletnich przedawnienie nie może się jednak zakończyć wcześniej niż z upływem dwóch lat od momentu uzyskania pełnoletniości. Natomiast w sytuacji, gdy szkoda jest wynikiem zbrodni bądź występku roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem dwudziestu lat – licząc od dnia popełnienia czynu zabronionego.
Podsumowując, najważniejsze cechy zadośćuczynienia to:
- zadośćuczynienie jest to pieniężne świadczenie jednorazowe,
- jest to świadczenie, które ma na celu złagodzenie cierpień poszkodowanego (ma zatem za zadanie wyrównanie uszczerbku o charakterze niematerialnym);
- jest to świadczenie o charakterze osobistym (czyli roszczenie to przysługuje poszkodowanemu) przy czym należy zaznaczyć, że prawo do zadośćuczynienia przechodzi na spadkobierców, jeżeli roszczenie zostało uznane na piśmie, bądź gdy odpowiednie powództwo zastało wytoczone jeszcze za życia uprawnionego.
Ponadto należy wspomnieć że zadośćuczynienie ma charakter fakultatywny tzn. sądowi rozstrzygającemu pozostawia się swobodę w zakresie decyzji o jego przyznaniu i określeniu jego wysokości…
Hanna Bukowska LL.M.
