W myśl obowiązującego w Polsce prawa poprzez zawarcie umowy darowizny, darczyńca zobowiązuje się do dokonania bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem własnego majątku (art. 888 § 1 kc). Przy czym także darowizna, która została już wykonana może zostać odwołana przez darczyńcę z powodu tzw. rażącej niewdzięczności obdarowanego.
Należy zaznaczyć, ze pojęcie „rażącej niewdzięczności obdarowanego” nie zostało w przepisach Kodeksu Cywilnego jednoznacznie zdefiniowane. W związku z tym szerokie pole interpretacyjne należy tutaj do orzecznictwa, doktryny i praktyki sądowej. Każdy przypadek, każda sytuacja musi być zatem zawsze oceniona i przeanalizowana w sposób indywidualny, uwzględniający konkretne okoliczności sprawy…
Najogólniej rzecz ujmując, przyjmuje się, że za rażącą niewdzięczność stanowią negatywne (niekorzystne) działania czy zaniechania skierowane przeciwko darczyńcy. Wśród podstawowych czynności, które mogą zostać uznane za rażącą niewdzięczność wymienia się: dopuszczenie się przez obdarowanego przestępstwa przeciwko darczyńcy, czy naruszenie obowiązków, które wynikają ze stosunków osobistych łączących obdarowanego z darczyńcą (np. obowiązek wsparcia czy pomocy w uzasadnionej sytuacji). Warto również podkreślić, że rażąca niewdzięczność, czyli niekorzystne działanie bądź zaniechanie, obdarowanego może być skierowane nie tylko przeciwko samemu darczyńcy ale również w stosunku do bliskich mu osób (np. dzieci czy rodziców).
Darczyńca nie może jednak odwołać darowizny z powodu rażącej niewdzięczności, jeśli przebaczył obdarowanemu (każdy akt przebaczenia wyklucza możliwość odwołania darowizny!).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu Cywilnego odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego dopuszczalne jest w ciągu roku, licząc od dnia w którym uprawniony do odwołania darowizny dowiedział się rażącej niewdzięczności osoby obdarowanej.
