Współcześnie przyjmuje się bardzo szeroką swobodę formy, jeśli chodzi o wyrażanie woli, co oznacza w praktyce, że oświadczenie woli może zostać skutecznie złożone przy użyciu jakichkolwiek znaków. Jednakże tradycyjny podział na tzw. wyraźne i dorozumiane oświadczenia woli jest nadal powszechnie stosowany i uznawany.
Konkludentne oświadczenie woli (per facta concludentia) oznacza dorozumiane bądź milczące jej wyrażenie przez dany podmiot. Szczególnie w przypadku umów konsumenckich taka forma jest dziś dość szeroko praktykowana.
W polskim systemie prawa cywilnego, w myśl art. 60 Kodeksu Cywilnego, Ustawodawca przyjął bardzo syntetyczną formułę, w myśl której oświadczenie woli może być wyrażone w każdy sposób, przez każde zachowanie (z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w Ustawie), które ujawnia czy demonstruje w dostateczny sposób tę wolę – również w formie elektronicznej.
Problem oddzielenia, za pomocą jednego konkretnego kryterium, oświadczeń woli o charakterze wyraźnym od oświadczeń konkludentnych jest od lat znany nie tylko polskiej doktrynie.
W tym zakresie ścierają się ze sobą dwie teorie: subiektywna i obiektywna. Zwolennicy teorii subiektywnej jako kryterium podziału przyjmują intencję podmiotu składającego oświadczenie. Z kolei zwolennicy teorii obiektywnej skupiają się na środku użytym do wyrażenia woli.
Bardzo często przyjmuje się zatem, że z oświadczeniem woli o charakterze konkludentnym mamy do czynienia w sytuacji, gdy wola taka wyrażona została przez dany podmiot w tzw. postaci niejęzykowej. Przy czym należy również zwrócić uwagę, że oświadczenia woli wyrażone w sposób językowy - których znaczenia (w świetle obowiązujących reguł językowych!) nie można jednak ustalić w sposób jednoznaczny - nie mogą zostać uznane za oświadczenia o charakterze wyraźnym!
Hanna Bukowska LL.M.
