Kolejną umową cywilnoprawną, którą warto w paru słowach scharakteryzować, jest umowa dzierżawy. Problematyka ta uregulowana została w artykułach 693 – 709 kodeksu cywilnego.
Stronami umowy dzierżawy są wydzierżawiający oraz dzierżawca. Wydzierżawiający, zawierając umowę dzierżawy, zobowiązuje się do oddania dzierżawcy rzeczy do używania i pobierania pożytków (ta cecha odróżnia dzierżawę od najmu, który nie uprawnia najemcy do pobierania pożytków[1]). Dzierżawca z kolei zobowiązany jest do zapłaty czynszu. Przy czym czynsz może być oznaczony zarówno w pieniądzach jak i w świadczeniach innego rodzaju (dopuszczalne jest również oznaczenie czynszu w postaci ułamkowej części pożytków).
Umowa dzierżawy może być zawarta zarówno na czas określony jak i nieokreślony.
Poddzierżawa, czyli oddanie przedmiotu dzierżawy osobie trzeciej do używania, dopuszczalna jest jedynie w przypadku zgody wydzierżawiającego. Do najważniejszych cech dzierżawy należy ponadto obowiązek ponoszenia kosztów napraw koniecznych spoczywający po stronie najemcy, czy też obowiązek wykonywania swojego prawa w sposób nie zmieniający przeznaczenia rzeczy oraz zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki. Natomiast czynsz, jeśli sposób jego regulowania nie został ustalony w umowie, płatny jest półrocznie z dołu.
Warto także zaznaczyć, że wydzierżawiający może rozwiązać umowę dzierżawy bez zachowania terminów wypowiedzenia, jeśli dzierżawca spóźnia się z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności (natomiast, jeżeli czynsz płatny jest rocznie, wówczas jeśli zwłoka trwa ponad trzy miesiące). Jednak wydzierżawiający powinien w takiej sytuacji dzierżawcy wyznaczyć dodatkowy trzymiesięczny termin do zapłaty zaległości – powiadamiając go pisemnie o zamiarze rozwiązania umowy.
Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowę dzierżawy można wypowiedzieć na sześć miesięcy przed upływem roku dzierżawnego, natomiast dzierżawę gruntu rolnego – na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego.
Natomiast po zakończeniu dzierżawy, dzierżawca powinien zwrócić przedmiot dzierżawy w stanie zgodnym z przepisami o wykonywaniu dzierżawy.
Hanna Bukowska L.LM.
[1] Więcej o najmie: patrz artykuł 30