Najogólniej mówiąc, w polskim systemie prawnym własność intelektualna obejmuje własność przemysłową oraz prawo autorskie. Problematyka własności intelektualnej regulowana jest przez Ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz przez Ustawę prawo własności przemysłowej. Własność intelektualna we współczesnej gospodarce pełni bardzo ważną rolę. Stanowi bowiem jeden z czynników, który pozwala na osiąganie sukcesów na rynku opartym na szerokiej konkurencji. Własność intelektualna w zakresie własności przemysłowej obejmuje zatem ochronę znaków towarowych, wzorów i wynalazków.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych dotyczy z kolei przede wszystkim dziennikarstwa, twórczości literackiej, muzyki czy nauki itp. Warto podkreślić, że prawa autorskie nie są objęte żadnymi dodatkowymi wymogami rejestracyjnymi. Prawo autorskie przysługuje twórcy – w ten sposób, że posiada on wyłączne prawo do korzystania ze swojego utworu oraz do rozporządzania nim. Warto wyraźnie podkreślić, że prawa autorskie chronią więź twórcy z utworem. Więź ta jest nieograniczona w czasie i nie podlega zbyciu lub zrzeczeniu się.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku własności przemysłowej. Ochrona tej własności dokonywana jest poprzez udzielanie patentów na wynalazki, a także poprzez prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, prawa wynikające z rejestracji wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych, a w końcu poprzez zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
a) Patenty - są udzielane na nowe wynalazki, które nadają się do przemysłowego wykorzystania i stosowania. Wniosek o udzielenie patentu wynalazca składa do tzw. Urzędu Patentowego. Ochrona wynalazku poprzez udzielenie patentu trwa maksymalnie 20 lat i rozpoczyna się co do zasady (warunkowo) w momencie złożenia wniosku. Na poziomie europejskim patenty udzielane są przez Europejski Urząd Patentowy, który ma siedzibę w Monachium.
b) Wzór użytkowy – jest to użyteczne i nowe rozwiązanie techniczne, które ma znaczenie w procesie produkcji bądź używania danego przedmiotu. Ochrona wzoru użytkowego może trwać maksymalnie 10 lat i rozpoczyna się w momencie złożenia wniosku o rejestrację (przy czym wówczas ma jeszcze charakter warunkowy).
c) Znak towarowy - Znak towarowy obejmuje slogan reklamowy, słowo, melodia, dźwięk, rysunek, a także kombinacja słów oraz elementów graficznych, hologramy, kolory, postacie przestrzenne oraz inne oznaczenia, które pozwalają rozróżnić towary i usługi danego, konkretnego przedsiębiorstwa. Okres ochrony znaku towarowego trwa 10 lat, jednak może być przedłużany.
d) Wzór przemysłowy – to nowa postać wytworu bądź jego części. Indywidualny charakter nadawany jest m.in. poprzez kolorystkę, kształty, kontury czy strukturę itp. Wynikająca z rejestracji ochrona wzoru przemysłowego trwa maksymalnie 25 lat (przy czym podzielona jest na pięć okresów – za które należy wnosić stosowne opłaty).
