Spółka cywilna jest dość specyficznym rodzajem spółki w polskim systemie prawnym. Co do zasady wszelkie zagadnienia związane z zakładaniem, funkcjonowaniem oraz prowadzeniem spółek zawarte są w Kodeksie Spółek Handlowych. Wyjątek dotyczy spółki cywilnej. Forma ta pozwala na prowadzenia działalności gospodarczej wspólnie, tzn. przez więcej niż jedną osobę, w dość prosty i mało sformalizowany sposób. Jest to w tym zakresie najprostsza forma prowadzenia działalności gospodarczej. Zasady funkcjonowania tego typu spółek uregulowane są przepisach Kodeksu cywilnego, w art. 860-875. Należy podkreślić, że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a jej funkcjonowanie ujęte zostało jedynie w cywilnoprawnym dziale zobowiązań. W konsekwencji oznacza to, że spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą - nie posiada osobowości prawnej.
Podmiotem praw i obowiązków są zatem wyłącznie wspólnicy spółki cywilnej - prawa i zobowiązania zaciągane są na ich rachunek. W związku z tym wchodzą do wspólnego majątku wspólników. Tak powstała współwłasność ma charakter łączny. Wspólnicy mają natomiast prawo do dysponowania majątkiem (w sposób i na zasadach określonych w umowie).
Warto również wspomnieć, że rejestracja spółki cywilnej jest zbliżona proceduralnie do rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej. Dodatkowym wymogiem jest jednak sporządzenie w formie pisemnej odpowiedniej treści umowy spółki. Zaznaczyć trzeba jednocześnie, że umowa spółki cywilnej nie wymaga formy aktu notarialnego. Przy czym należy pamiętać, że nie zachowanie wymogu sporządzenia umowy spółki w formie pisemnej skutkuje jej nieważnością.
Za zobowiązania spółki cywilnej odpowiadają jej wspólnicy - zarówno majątkiem spółki jak i majątkiem osobistym. Odpowiedzialność ta ma charakter solidarny i obejmuje także współmałżonków wspólników! Ponadto należy wspomnieć, że wspólnicy odpowiadają osobiście i całym swoim majątkiem za istniejące zobowiązania spółki cywilnej…
Hanna Bukowska LL.M.
